Мы в социальных сетях:

О нас | Помощь | Реклама

© 2008-2025 Фотострана

Реклама
Получить
Поделитесь записью с друзьями
Кабдрахман
Кабдрахман
«САРЫСУ-СОЗА» КТЕРІЛІСІ ЖАЙЛЫ МРААТ ДЕРЕКТЕРІ СЫР ШЕРТЕДІ
«… Иман Жсіп кешегі Кеес заманында колхоздастыру кезеі келіп, Созата сайал саясата арсы ктеріліс боланда, сол ктеріліс ксемдеріні біріне айналан ой. Ктеріліс кшпен басыланда, улие-Атаны маында большевиктерді олына тсіп, ала шетіндегі арасу бойында «халы жаулары» атылан орда есіл ерді сйегі алды.

Басына барып, да оитын белгі жо: арасу бойы аптаан йлер. ай йді астында аланын дай біледі…»

Шерхан МРТАЗА, «Бір кем дние»

Совет кіметі орнаан алашы он-онбес жыл бойы ірі-саты арулы арсылытара тап боланы тарихтан белгілі. Ке байта «РСФСР» деп аталан елді барлы ауматарында жаа рылыма арсылы кбейіп трды. згелермен салыстыранда тыныш жатан аза халы да кімет пен кіметті 1927-1930 жылдары байларды тркілеу туралы абылдаан ртрлі шешімдерінен кейін олына ару алып, жаа рылыма арсылы крсетуі ршіді. аза даласыны барлы ірлерінде жаппай наразылы оты ттанды. Соларды ішіндегі е ірісі Сырдария округінде болды. Ол кезде округке азіргі ызылорда, Отстік азастан, Жамбыл облыстары жне араанды облысыны арсапай ірі арайтын. Осы айматарды брінде совет кіметіне арсы еруілдер мен наразылытар арулы ктерілістерге ласты. Соларды ішінде ызылорданы армашы, азалы, Шымкентті Бостанды, Соза, арсапайды Байоыр, улиеатаны Сарысу ірлерін амтыан ктерілістер болды. Бл ктерілістер туралы белгілі тарихшы Талас Омарбеков, жазушы Бейбіт ойшыбаевтан бастап кітап та, зерттеу маала жазандар да кп. Мен соларда айтылмаан, жазылса да толы жеткізілмеген деректерді ана оырмандара сынуды масат еттім.

Жамбыл облысыны мемлекеттік мраатыны – 778 жне 11, Отстік азастан мемлекеттік мраатыны 74 – орларында Сарысу-Соза ктерілісіне байланысты бірнеше жаттар саталан. Біріншісінде –ктерілісті басталаны, ол алай тотатыланы жнінде Шымкенттен Алматыа, Москваа жолданан жедел хаттарды мтіні болса, екіншісінде – 1930 жылды наурыз айыны басында Сырдария округтік ВКП(б) комитетіні жауапты хатшысы Гурин мен Сырдария округтік ВКП(б) комитетіні траасы Аботинні Сырдария округтік партия комитетіні барлы ауданды комитеттері мен бастауыш партия йымдарына, ВКП(б)-ны барлы мшелері мен кандидаттарына жолдаан жабы хаты.

Кп жадайларда 1930 жылды апан айыны 7-16 аралыында Соза пен Сарысу жерінде болан ктерілісті тек «Соза ктерілісі» деп ана атайды. Ал шын мнінде сол кездегі билік ктерілісті «Соза пен Сарысу…» деп екеуін осатап атаан. Оан жоарыда аты аталан Сырдария округтік ВКП(
http://qamshy.kz/home/show/4130
Рейтинг записи:
5,5 - 1 отзыв
Нравится0
Поделитесь записью с друзьями
Мансур Мансур
Наверх